ന്യൂഡൽഹി : വിവാദത്തിൽ മുങ്ങി നിൽക്കുന്ന വാരാണസി ഗ്യാൻവാപി പള്ളി സമുച്ചയത്തിൽ കൂടുതൽ ഹിന്ദു ദേവീ ദേവന്മാരുടെ ശില്പങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയ വിവരം പുറത്ത്.
17-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ഔറംഗസീബിന്റെ ഭരണകാലത്ത് ഇവിടെ ക്ഷേത്രം നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടതായി മനസ്സിലാവുന്നുവെന്ന് വാരണാസി ജില്ലാ കോടതി നിയോഗിച്ച ആർക്കിയോളജിക്കൽ സർവേ ഓഫ് ഇന്ത്യ (എഎസ്ഐ) സഘം കോടതിയിൽ ബോധിപ്പിച്ചു. കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്ര ഭൂമിയിലാണ് പള്ളി നിൽക്കുന്നത് എന്നാണ് ഇത് നൽകുന്ന സൂചന.
ഗ്യാൻവാപി പള്ളി സമുച്ചയത്തിൽ നിന്ന് 15 ശിവലിംഗം, വിഷ്ണുവിന്റെ മൂന്ന് ശിൽപങ്ങൾ, ഗണപതിയുടെ മൂന്ന്, നന്ദിയുടെ രണ്ടെണ്ണം എന്നിങ്ങനെ 55 ശിലാ ശിൽപങ്ങൾ കണ്ടെത്തി.രണ്ട് കൃഷ്ണ വിഗ്രഹവും, അഞ്ച് ഹനുമാൻ വിഗ്രഹവും കണ്ടെത്തിയതായും എഎസ്ഐ റിപ്പോർട്ടിൽ പറയുന്നു.
നാല് വാല്യങ്ങളിലായുള്ള റിപ്പോർട്ടിന്റെ പകർപ്പുകൾ കോടതിക്കും, ഹിന്ദു, മുസ്ലീം വ്യവഹാരക്കാർക്കും കൈമാറി. 55 ശിലാ ശിൽപങ്ങൾ, 21 വീട്ടുപകരണങ്ങൾ, അഞ്ച് “ആലേഖനം ചെയ്ത സ്ലാബുകൾ”, 176 “വാസ്തുവിദ്യാ അംഗങ്ങൾ” എന്നിവയുൾപ്പെടെ 259 “കല്ലുകൊണ്ടുള്ള വസ്തുക്കൾ” കണ്ടെത്തിയതായാണ് റിപ്പോർട്ടിൽ വ്യക്തമാക്കുന്നത്. സർവേയിൽ മൊത്തം 27 ടെറാക്കോട്ട വസ്തുക്കൾ, 23 ടെറാക്കോട്ട പ്രതിമകൾ (രണ്ട് ദേവതകളുടെയും ദേവതകളുടെയും, 18 മനുഷ്യ പ്രതിമകൾ, മൂന്ന് മൃഗങ്ങളുടെ പ്രതിമകൾ) കണ്ടെത്തുകയും ചെയ്തതായി റിപ്പോർട്ടിൽ പറയുന്നു.
മൊത്തം 113 ലോഹ വസ്തുക്കളും 93 നാണയങ്ങളും – ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ 40, 21 വിക്ടോറിയ ക്വീൻ നാണയങ്ങൾ, മൂന്ന് ഷാ ആലം ബാദ്ഷാ-II നാണയങ്ങൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ – സർവേയിൽ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്. സർവേയ്ക്കിടെ കണ്ടെടുത്ത എല്ലാ വസ്തുക്കളും വാരണാസി ജില്ലാ ഭരണകൂടത്തിന് കൈമാറി.
കൃഷ്ണന്റെ ഒരു ശിൽപം മണൽക്കല്ലിൽ തീർത്തതാണെന്നും മധ്യകാലഘട്ടത്തിന്റെ അവസാന കാലത്തുള്ളതാണ് ഇതെന്നും റിപ്പോർട്ടിൽ പറയുന്നു. നിലവറ എസ് 2 ന്റെ കിഴക്ക് ഭാഗത്ത് നിന്നുമാണ് ഇത് കണ്ടെത്തിയത്. 15 സെന്റിമീറ്റർ ഉയരവും, 8 സെന്റിമീറ്റർ വീതിയും 5 സെന്റിമീറ്റർ കനവും ഉള്ളതാണ് കൃഷ്ണന്റെ വിഗ്രഹമെന്നും റിപ്പോർട്ടിൽ പറയുന്നു.
അതിന്റെ വിവരണം ഇങ്ങനെ “നിലവിലുള്ള ഭാഗം തലയില്ലാത്ത ഒരു പുരുഷദേവനെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. രണ്ടു കൈകളും ഒടിഞ്ഞെങ്കിലും വലതുകൈ ഉയർത്തിയിരിക്കുന്നതായി തോന്നുന്നു. ഇടതുകൈ ശരീരത്തിന് മുകളിലൂടെ പോകുന്നതായി തോന്നുന്നു. വലത് കാൽ മുട്ടിന് മുകളിലാണ്. ഇടത് കാൽ ഇടുപ്പിൽ ഒടിഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. ഭാവവും ഐക്കണോഗ്രാഫിക് സവിശേഷതകളും അടിസ്ഥാനമാക്കി, ഇത് ശ്രീകൃഷ്ണന്റെ ഒരു ചിത്രമാണെന്ന് തോന്നുന്നു. മാലയും യജ്ഞോപവീതവും ദോതിയും ധരിച്ചാണ് ശില്പമുള്ളത്. ഇത് “നല്ല” അവസ്ഥയിലാണ്.
മാർബിളിൽ നിർമ്മിച്ച ഹനുമാന്റെ വിഗ്രഹമാണ് റിപ്പോർട്ടിൽ പട്ടികപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്ന മറ്റൊരു ശിൽപം. അതിന്റെ തീയതി/കാലയളവ് “ആധുനികം” എന്ന് എഴുതിയിരിക്കുന്നു, അത് വടക്കുപടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് നിന്നുമാണ് കണ്ടെത്തിയത്. ഉയരം 21.5 സെ.മീ, വീതി 16 സെ.മീ, കനം 5 സെ.മീ എന്നിങ്ങനെയാണ് ഹനുമാൻ ശില്പത്തിന്റെ അളവ്. “നിലവിലുള്ള ഭാഗം ഹനുമാന്റെ ഒരു ശിൽപത്തിന്റെ താഴത്തെ പകുതി ചിത്രീകരിക്കുന്നു. കാൽമുട്ടിൽ വളഞ്ഞ ഇടതുകാൽ ഒരു പാറയിൽ സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു. വലത് കാൽ നിലത്ത് ഉറപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. അത് “നല്ല” അവസ്ഥയിലാണ്.
റിപ്പോർട്ടിൽ ലിസ്റ്റുചെയ്തിരിക്കുന്ന ഒരു “ശിവലിംഗം” മണൽക്കല്ലുകൊണ്ട് നിർമ്മിച്ചതാണ്. അതിന്റെ തീയതി/കാലഘട്ടം ആധുനികമാണ്, സ്ഥാനം “പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗമായിരുന്നു. ശിവലിംഗത്തെ കുറിച്ചുള്ള റിപ്പോർട്ടിലെ വിവരണം ഇങ്ങനെ: “കുത്തനെയുള്ള മുകൾത്തട്ടുള്ള ഒരു സിലിണ്ടർ ശിലാവസ്തുവിന്റെ തകർന്ന കഷണം, മിക്കവാറും ഒരു ശിവലിംഗം. ഇത് അടിഭാഗത്ത് തകർന്നിരിക്കുന്നു, മുകളിലും വശത്തും ചില ചിപ്പിംഗ് അടയാളങ്ങൾ കാണാം. ഇതിന്റെ ഉയരം 6.5 സെന്റിമീറ്ററും വ്യാസം 3.5 സെന്റിമീറ്ററുമാണ്.
“വിഷ്ണു” വിന്റെ മറ്റൊരു ശിൽപം മണൽക്കല്ലിൽ നിർമ്മിച്ചതാണ്, അതിന്റെ തീയതി/കാലഘട്ടം ആദ്യകാല മധ്യകാലമെന്നാണ് എഴുതിയിരിക്കുന്നത്. അതിന്റെ വിവരണം ഇങ്ങനെയാണ്: “ഒരു ബ്രാഹ്മണ പ്രതിമയുടെ പിൻഭാഗത്തെ സ്ലാബിന്റെ (പരികാര) തകർന്ന ഭാഗം. നിലവിലുള്ള ഭാഗത്ത് അർദ്ധപര്യങ്കാസന ഭാവത്തിൽ ഇരിക്കുന്ന നാല് കൈകളുള്ള കിരീടവും മുഷിഞ്ഞതുമായ വിഷ്ണുവിന്റെ ചിത്രം പ്രദർശിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.
മുകളിൽ വലത് കൈയിൽ ഗദയും കാണാം. താഴത്തെ കൈ ഒടിഞ്ഞിരിക്കുന്നു. മുകളിലെ കൈയിൽ ചക്രവും താഴെ ഇടതുകൈയിൽ ശംഖവും ഉണ്ട്. പറക്കുന്ന വിദ്യാധര ദമ്പതികൾ മുകളിൽ കാണപ്പെടുന്നു, ഒപ്പം ഇടതുവശത്ത് നിൽക്കുന്ന ഒരു പരിചാരക രൂപം. അതിന്റെ വലത് കൈ തലയ്ക്ക് മുകളിൽ ഉയർത്തിയിരിക്കുന്നു. വലത് കാൽ കാൽമുട്ടിൽ വളച്ച് ഉയർത്തി. ഉയരം 27 സെന്റിമീറ്റർ, വീതി 17 സെന്റിമീറ്റർ, കനം 15 സെന്റിമീറ്റർ എന്നിങ്ങനെയാണ് വിഷ്ണു വിഗ്രഹത്തിന്റെ അളവുകൾ.
കണ്ടെത്തിയ ഗണപതിയുടെ ശിൽപ്പത്തെ കുറിച്ച് റിപ്പോർട്ടിൽ പറയുന്നത് ഇങ്ങനെ “നിലവിലിരിക്കുന്ന ഭാഗം ഗണപതിയുടെ കിരീടമണിഞ്ഞ തലയെ ചിത്രീകരിക്കുന്നു. തുമ്പിക്കൈ വലതുവശത്തേക്ക് തിരിച്ചിരിക്കുന്നു. കണ്ണുകൾ ദൃശ്യമാണ്. ഇടത് തുമ്പിക്കൈയുടെ ഒരു ഭാഗവും നിലവിലുണ്ട്. അതിന്റെ അവസ്ഥ “നല്ലതാണ്”. ഇത് നിലവറ എസ് 2 ന്റെ പടിഞ്ഞാറ് ഭാഗത്ത് നിന്നാണ് കണ്ടെത്തിയതെന്നും റിപ്പോർട്ടിൽ പറയുന്നു.
